Meşru olan ve olmayan tevessül

Tevessül Allah’tan bir şey isterken bir sebebe tutunmaktır demiş ve bunun meşru olanlarının bazılarından söz etmiştik.

Resulüllah’ın hayatında şöyle bir örnek da vardır: Gözlerini kaybeden birisi bir gün Resulüllah’a gelip, ‘Allah’a dua edin de gözlerimi bana iade etsin dedi. Resulüllah (sa) ona ‘güzel bir abdest alıp iki rekât namaz kıl, sonra da şöyle dua et’ buyurdu: Allah’ım, ben sana rahmet peygamberin olan Muhammed’le yöneliyor ve senden istiyorum. Allah’ım onu bana şefaatçi kıl’ (Tirmizî). Demek ki, ‘Muhammed’le’ diyerek, en azından onun kendi hayatında Allah’tan onu vesile ederek bir şey istemek de yine meşru bir tevessüldür.

Tevessül konusunda farklı görüşler bu noktadan sonra başlar. Şirk konusunda çok titiz olanlar derler ki, salih bir kuldan dua istenebilir ama kim olursa olsun birisinin hatırına Allah’tan bir şey istenmez. Çünkü eğer onun Allah katında bir hatırı varsa bunda bizim ne katkımız, hangi emeğimiz vardır ki, biz onu vesile ederek isteyebilelim? Böyle söylemenin anlamı, ona verdin bana da ver, demekten farklı olmaz. Allah’ın ona vermiş olması bana vermesinin de bir sebebi sayılmaz. Çünkü Allah, ‘insan için ancak kendi yaptığının karşılığı vardır’ buyurur.

Bazıları da derler ki, o sahabiye öğretilen duada ‘onun hatırına, onun hürmetine’ anlamına gelebilecek şekilde ‘Muhammed’le’ demesini ona bizzat Resulüllah (sa) öğretmiş, bununla birlikte onun da güzel bir abdest alıp iki rekât namaz kılmasını istemiştir. O da önce böyle bir namaz kılmakla, sonra da Resulüllah’a tabi olduğunu, onu sevdiğini göstermekle kendisi de salih bir amel yapmış ve sanki şöyle demiş oldu: Allah’ım, ben senin için namaz kıldım sadece senden istiyorum ayrıca senin sevdiğin resulünü seviyor ve onun dediklerini yapıyorum. Bu vesilelerle senden yardım diliyorum. İşte bu kadarının da caiz olması gerekir. Yani o kul yine kendi ameli ile tevessül etmiştir. Doğrusu biz de böyle olabileceğini düşünüyoruz.